Deprem davranışları, genel olarak fiziğin lineer olmayan konuları
arasındadır. Şimdiye kadar yapılan araştırmalar maalesef deprem davranışını tahmin
etmek için tam olarak matematiksel bir model önerememektedir. Böyle bir modelin
kurulamamasının başlıca nedeni, depremin doğrusal olmayan davranış gösteriyor
olması ve oluşum mekanizmasının çeşitli faktörlere bağlı olmasından
kaynaklanmaktadır. Doğrusal olmayan sistemlerin matematiksel ifadeleri ve
modellenmesi oldukça zordur ve bazen yüksek hızlarda, geniş bellekli
bilgisayarları gerektirir. Bu nedenle, uzman sistemler olarak bilinen bulanık
mantık bu tür modellemelerde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu model,
doğrusal veya doğrusal olmayan yönleri tanımlayan uygun matematiksel ifadeler
vasıtasıyla herhangi bir fiziksel olayın uzay-zaman davranışını incelemek için
önerilmektedir. Bulanık mantık uygulamaları son yıllarda hızlı bir artış göstermektedir.
Bulanık mantık modellemesi dinamik sistemin iç yapısı hakkında çok güçlü bir
açıklama olabilir. Deprem tahmin çalışmalarında en sık kullanılan gösterge
toprak 222Rn gazıdır. Biz bu çalışmada, 222Rn ile deprem
şiddeti arasındaki ilişkiyi bulanık mantık metodu kullanarak açıklamaya
çalıştık. Uygulama bölgesi olarak, Doğu Anadolu Fay Sisteminin yakınlarındaki
Mersin bölgesinden alınan 222Rn verilerini kullandık.
Earthquake
behaviors are, in general, among the non-linear topics of physics. Unfortunately
researches up to now could not yet propose a complete mathematical model for
earthquake behavior prediction possibilities. The main reason for not being
able to establish such a model is due to the non-linear behavior of the
earthquake and its generation is dependent on a variety of indigenous factors.
Mathematical expressions and modeling of the non-linear systems is
comparatively difficult and sometimes requires high speed and memory computers.
For this reason, the expert systems as Fuzzy Logic (FL) are now commonly used
for such modelling. Model is suggested a system to examine the
space-time behavior of any physical phenomena through a set of convenient
mathematical expressions, which describe linear or non-linear aspects. Fuzzy
logic applications have a fast increase in past few years. Fuzzy logic
modelling can be a very powerful explains about internal structure of dynamic
system. The most commonly used indicator in earthquake prediction studies is
soil radon gas (222Rn). In this study, we have tried to explain
relationships between 222Rn and earthquakes using fuzzy logic. The
application region is performed for 222Rn data of Mersin region near
the East Anatolian Fault System, Turkey.
Primary Language | English |
---|---|
Journal Section | Natural Sciences |
Authors | |
Publication Date | March 16, 2018 |
Submission Date | December 2, 2017 |
Acceptance Date | January 31, 2018 |
Published in Issue | Year 2018Volume: 39 Issue: 1 |